22. "Porozmawiajmy o..." - odcinek czwarty: filmy animowane

Nie ukrywam, że do popełnienia tego wpisu zostałam głównie sprowokowana przez ten wpis i ten artykuł. Notka będzie krótka, ale przy okazji będziecie mogli zobaczyć, że ze mnie nie tylko mentalnie piętnastoletnia fangirl, ale i dzieciak na dodatek. 

Ale kto nie lubi sobie od czasu do czasu obejrzeć jakiegoś filmu animowanego, prawda?

1. Don Bluth, Gary Goldman "Anastazja" 

Po pierwsze do obejrzenia filmu skłonił mnie głównie temat. Nie żebym za dzieciaka oczekiwała, że mi wywalą przed oczy zabójstwo Romanowów, co to to nie. Ale sami rozumiecie: legenda o Anastazji, przecież to takie fascynujące! Aż z wrażenia potem zostałam marksistką. 

Generalnie nie chodzi o to, że ten film wyróżnia się jakąś genialną kreską, bo kreska jest raczej prosta, banalna i niespecjalnie ładna. No nie wiem, ma w sobie coś. Albo też ja jestem durną sentymentalistką i film animowany bez piosenek to już nie to samo. A partie Rasputina są przecież bardziej niż fajne. Jeszcze w liceum umiałam je całe zaśpiewać. W ogóle, ostatni raz oglądałam to jakieś pól roku temu, żeby nie skłamać. 

Tak, należę do tych ludzi, którzy nie przestali oglądać filmów animowanych kiedy dziećmi już dawno nie są. Ale chyba znowu uciekam w dygresję, wróćmy do filmu.  

Dla tych, którzy słabo kojarzą o co chodzi:

Akcja filmu zaczyna się gdzieś w roku 1916, kiedy to Rasputin, odrzucony przez cara, rzuca na rodzinę klątwę. Rasputinowa klątwa skutkuje rewolucją, rodzina carska ginie, a Anastazja, w wyniku niefortunnego splotu wydarzeń, traci pamięć BUM, CIACH, koniec części pierwszej, wyciemnienie. 

Do Rosji wracamy kilka lat później: wychowywana w sierocińcu Anastazja wyrosła na piękną pannicę, ale oprócz tego osiągnęła pełnoletniość, więc sierociniec nie ma obowiązku się nią opiekować, dlatego też nasza panna wyrusza do Petersburga. I tu pojawia się, jak w każdej animacji, Potencjalny Trólower. Potencjalnym Trólawerem jest w tym przypadku oszust Dymitr, który wraz ze swym przyjacielem Władymirem, urządzają castingi na Anastazję. W wyciemnionym międzyczasie okazuje się bowiem, że babce Anastazji, Marii, udało się dotrzeć do Paryża, z którego to miasta prowadzi teraz intensywne poszukiwania wnuczki. Oczywiście Przypadek sprawia, że Dymitr spotyka Anastazję, która odkąd straciła pamięć jest Anią, i zauważa jej szokujące podobieństwo do Anastazji Romanow. Udają się więc zusammen do kupy w długą podróż do Paryża, po drodze złe moce chcą Anastazję utłuc, ale nikt nie wie dlaczego. Potem okazuje się, że Ania-Anastazja jest jednak Anastazją, Potencjalny Trólower, staje się Rzeczywistym Trólowerem, na dodatek jego Tróloff jest prawdziwa i w ogóle od urodzenia do śmierci, mamy epicki pojedynek między zmarłym-ale-żywym Rasputinem a Anastazją, potem happy end, wyciemnienie, wszyscy śpiewają. KONIEC

To tak w dużym i chaotycznym skrócie. Chociaż Anastazja to klasyczna opowieść o Miłości, Odwadze i Uczuciach w Ogóle i równie dobrze mogłaby się rozgrywać między Maryśką a Stefanem z Koziej Wólki, to jakoś tak lepiej wygląda, kiedy jest to Anastazja Romanow. Właściwie najmocniejszymi punktami tego filmu są humor i muzyka, ale w sumie po wielu latach cieszy mnie też pewnie niespodziewane odejście od schematu. W końcu do nie Dymitr ma tutaj błękitną krew, prawda?

Tadaaam! Moja ulubiona piosenka

2. Rob Minkoff, Roger Allers "Król Lew"

Akurat myślę sobie, że Król Lew nikogo w tym zestawieniu nie dziwi. Tak mi się wydaje - mam magiczną kulę i widzę - że wszyscyśmy to kiedyś widzieli. I nie mam tu zamiaru gadać, że "och, kto z nas nie płakał na Królu Lwie!" i tego typu historie, bo ja ten film zawsze oglądałam dla Skazy, a nie Simby, który szlachetny był i nudny.
Poza tym uważam, że pokazywanie dzieciom umierających zwierzątek-tatusiów głównego bohatera jest cokolwiek niezdrowe i działa na psychikę niemal tak samo źle jak głos Buki w Muminkach, ale to już inna para kaloszy.
Disney, jak wiemy albo nie, ma tendencję do wychowywania. Wychowuje głównie w sposób parszywy, zabijając rodzinę, zrzucając bohaterowi na łeb wszelkie możliwe nieszczęścia, ale dając mu wiernych i zabawnych przyjaciół, dzięki którym zwykle pokonuje przeciwności losu - tak w skrócie można opowiedzieć Króla Lwa. Dodam, że jest to też taki Hamlet wśród zwierząt, lecz to już wszyscy wiedzą.
Co doceniam w tym filmie? Prócz radosnej propagandy wychowawczej Disneya, oczywiście, są to głównie postaci przyjaciół Simby, czyli Timon i Pumba [BTW, Hakuna Matata też potrafię zaśpiewać], którzy absolutnie kradną film, o ile nie są to sceny, w których występuje Skaza.
Po drugie, doceniam muzykę, skomponowaną przez jednego z moich ulubionych kompozytorów, Hansa Zimmera. I powtórzę po raz kolejny: animacja bez piosenek to nie animacja. Waśnie, piosenki! Te akurat brzmią dobrze w absolutnie każdym języku. Dowód? Proszę:

"Be prepared" po słoweńsku i... 

... niemiecku

3. Eric Goldberg, Mike Gabriel "Pocahontas"

Nie żebym rzeczywiście szalała za Pocahontas, chociaż na szczęście jest mniej firaniasta niż wszystkie poprzednie księżniczki, Kopciuszki, Śnieżki i inne Anastazje. Raczej chodzi mi o to, co nas w tym filmie, dorosłych już ludzi, bawi. Bo przecież ciągle bawi nas szlachetny do urzygu John, bawi nas Ten Zły, ale najbardziej bawi nas szop pracz. Niemniej jednak zza całej tej zabawy raczej nietrudno dostrzec disneyowską propagandę, chyba najsilniejszą ze wszystkich filmów, które widziałam. Bo nikt tak otwarcie nie prawił kazań i nie wstawiał umoralniających, podnoszących na duchu gadek, co Babcia Wierzba.
Swoją drogą, trochę dziwi mnie fenomen tego filmu. Bo nie dość, że oglądany jest chętnie do dziś, to jeszcze doczekał się kontynuacji (którą oglądam tylko dlatego, że Tró Trólowera głównej bohaterki dubbinguje Doktor Lubicz), to istnieje też wersja nieanimowana Podróż do Nowego Świata, która jest filmem tak złym, że aż śmiesznym. Ale na tym nie dość! Pocahontas doczekała się internetowej parodii czyli filmiku Kukurydza dla zuchwałych, gdzie pod obrazki z Pocahontas podłożone są najbardziej znane cytaty z polskich filmów (głównie komedii) - jedne bardziej trafne, drugie mniej. Generalnie cała Kukurydza... durna jest tak, że mózg uszami wypływa, ale co się pośmiałam, to moje.
Ale wróćmy do filmu. Na chwileczkę.
Nie będę gderać na cukierkową wizję kolonizacji, bo to sprawa osobista, ale aż dziwne, że i w tym filmie trafiają się niezłe piosenki...

... bo któż nie pamięta Edzi  i jej "Kolorowego wiatru"?

4. Barry Cook, Tony Bancroft "Mulan"

O tym filmie będzie krótko: mamy rok 1998, animacja ta wygląda już bardziej współcześnie, przypomina filmy Pixara, czyli odchodzimy od wyglądającej naturalnie kreski na rzecz komputeryzacji. Trochę cierpię, ale cierpienie w tym przypadku łagodzi wartka akcja i wyjątkowo udany dubbing. Tutaj oczywiście gratulacje należą się Jerzemu Stuhrowi, który sprawił, że smok Muszu tak zapada w pamięć.
Przy okazij radosnej disneyowskiej propagandy w tym filmie jakby mniej. Dalej jest to, można powiedzieć: tradycyjnie, historia o wartościach i roli tych wartości w życiu, ale kto dzieckiem będąc zwraca na to uwagę? Liczy się to, że znalazła się jedna odważna baba, która udając faceta zrobiła coś ważnego. O. A że przy okazji miała takiego przyjaciela jak Muszu? Tym lepiej dla nas. Mulan nie jest firaną, wreszcie nareszcie. Zdaje mi się, że jakoś tak od Mulan właśnie zaczyna się ten trend, by raczej nie męczyć dzieci firaniastymi postaciami kobiecymi, którym zawsze na pomoc musi przyjść facet, który nie dość, że wygląda jak olbrzymi trójkąt na cienkich nóżkach, to jeszcze jest klasycznie przystojny.

Coś tu było o firanach, prawda?

5. Nathan Greno, Byron Howard "Zaplątani"

Najnowsza animacja w całym tym zestawieniu. I chyba jedna z tych, które pomimo wyjątkowo odstraszającego, komputerowego wyglądu niesamowicie mnie ubawiły. Zaplątani to opowiedziana w ciekawy sposób historia Roszpunki. Oczywiście już po plakacie widać, że i tu, jak w każdej innej animacji, nie ominie nas wątek Tróloffu. Problem w tym, że i tu, tak jak w przypadku Anastazji, Trólower jest wyjątkowo niestandardowy, bo jest nim złodziej Flynn. A to już plus, prawda?
Swoją drogą, to przy okazji Zaplątanych muszę powiedzieć, że klan Stuhrów powinien zająć się dubbingiem, gdy już zabraknie dla nich sensownych propozycji filmowych. Maciej Stuhr jako Flynn jest genialny. I kropka.
Mocną stroną filmu z czasów, kiedy w animacjach już nie pojawiają się praktycznie piosenki, jest to, że tutaj jednak sobie trochę pośpiewamy. A śpiewanie w fabułę wplecione jest tak, że wyraźnie widać, że twórcy chcieli powiedzieć, że NIE MA FILMU ANIMOWANEGO BEZ PIOSENEK. Plus, pokpiwają sobie trochę ze schematów trólawerstwa i innych historii o księżniczkach i wiedźmach. Przy okazji, na całe szczęście, propagandy jakby mniej, bo liczy się zabawa i przygoda. Zaplątani zresztą to taki film, na którym chyba lepiej będą bawić się ludzie w wieku 15+ niż dzieciaki. To zresztą ciekawa tendencja: animacje, które bardziej bawią młodzież i dorosłych, niż dzieciaki. Trzeba by się nad tym zastanowić jak nad tematem na inne "Porozmawiajmy o..."

No, to pośpiewajmy na koniec, co?

To by było na tyle. Wpis krótki, bo wybrałam tylko to, o czym miałam do powiedzenia więcej niż dwa zdania. Być może w zestawieniu powinny się znaleźć jakieś klasyki, jak Bambi, czy nowe klasyki jak Odlot, ale czy ja mówiłam, że to będzie jakoś specjalnie obiektywne? Nigdy nie jest.
Co do czerwcowego "Porozmawiajmy o..." polecam śledzić fanpejdża Ironiczej, bo co jakiś czas wrzucam tam linki do filmów, o których będę mówić. Niektóre naprawdę warto obejrzeć, inne mniej, za to ubawić się można setnie. A poza tym chciałabym, żeby "Porozmawiajmy o..." nie było serią "Gadał dziad do obrazu", bo nie o to mi w tym wszystkim chodziło.
Na dziś tyle, lecę na zajęcia, pozdrav!